Er is een sterke (fixed mindset) boodschap in onze maatschappij over hoe je het zelfvertrouwen van kinderen kan verhogen: ‘Bescherm je kinderen van falen!’ (Dweck, 2006). Dit helpt op korte termijn, namelijk bij het directe probleem van teleurstelling van het kind. Het kan echter schadelijk zijn op lange termijn. Kinderen hebben nood aan eerlijke en constructieve feedback. Wanneer ze ervoor beschermd worden zullen ze niet goed leren. Advies, coaching en feedback worden dan als negatief en ondermijnend ervaren. [Dweck, 2006]

Carol Dweck (2006) legt met een voorbeeld uit waarom de beschermende faalboodschappen schadelijk zijn voor kinderen. Elizabeth, een meisje van 9 jaar, is zeer goed in turnen. Wanneer ze deelneemt aan een wedstrijd, verwacht ze dan ook een medaille. Dit blijkt echter niet het geval. Je kunt hierop als ouder reageren met verschillende manieren. Eerst en vooral kan je tegen haar zeggen dat jij denkt dat ze de beste was. Dit klopt echter niet en je kind weet dat ook. Ze kan deze boodschap niet gebruiken om te weten hoe ze het beter kan doen.

Een tweede mogelijke reactie is om te zeggen dat de medaille terecht aan je kind toebehoorde en dat het van haar gestolen is. Hierdoor leg je de schuld bij anderen, terwijl het probleem eigenlijk te maken heeft met haar prestatie en niet met de jury. Wil je dat je kind opgroeit met anderen te beschuldigen voor haar gebreken? Een derde mogelijke reactie is om haar te verzekeren dat turnen niet belangrijk is. Dit leert je kind om iets onder te waarderen wanneer ze niet direct goed presteert.

Ten derde kan je haar vertellen dat ze goed kan turnen en zeker de volgende keer zal winnen. Dit is een zeer gevaarlijke boodschap. Wil dit zeggen dat je met talent automatisch kan bereiken wat je wilt? Waarom zou je de volgende wedstrijd kunnen winnen, wanneer je deze wedstrijd niet won? Een laatste mogelijke reactie is te vertellen dat ze het niet verdient om te winnen. Dit lijkt een heel harde reactie. Nochtans helpt deze growt mindset-reactie je kind het meeste om met het falen om te gaan en ervan te leren. Natuurlijk zal je het niet zo extreem uitdrukken. De vader van Elizabeth reageerde met: “Elizabeth, ik weet hoe je je voelt. Het is zo teleurstellend om te hopen op een medaille, je uiterste best te doen en toch niet te winnen. Maar weet je, je hebt het nog niet echt verdiend. Er waren veel andere meisjes die al veel langer turnden dan jou en harder gewerkt hebben. Wanneer dit iets is wat je zeker wilt, dan zal je er hard voor moeten werken.” Daarnaast vertelde hij Elizabeth dat het ook goed is wanneer ze alleen voor haar plezier wou turnen. Maar wanneer ze wou uitblinken in de wedstrijden, dan zou ze er harder voor moeten werken. Elizabeth nam deze boodschap op. Ze trainde veel meer voor het turnen, vooral voor de onderdelen waar ze het zwakste in was. Bij de volgende wedstrijd behaalde ze dan ook vijf medailles.

Wanneer je op een growth mindset-manier reageert op het falen, leef je mee met de teleurstelling van je kind en vertel je hem/haar de waarheid. Bovendien leer je het kind ook om te leren van zijn/haar fouten en alles te doen wat mogelijk is om in de toekomst te slagen. Alleen door kinderen eerlijke, constructieve feedback te geven kunnen ze bijleren en zichzelf verder ontwikkelen.

In de fixed mindset is het niet genoeg om te slagen, slim te lijken of getalenteerd te zijn. Je moet perfect zijn, foutloos. Immers als je getalenteerd bent voor iets dan kan je het, anders niet. Het verlangen om jezelf als perfect te zien, wordt vaak ‘CEO-disease’ genoemd (Dweck, 2006). Een tegenslag in de fixed mindset kan dan ook traumatisch zijn.

Bovendien geeft deze mentaliteit geen goed recept om tegenslagen te overwinnen. Er wordt immers vanuit gegaan dat als je faalt, je niet over de competentie beschikt, m.a.w. dat je een mislukkeling bent. Tegenslagen zorgen voor ontmoediging. Wanneer je niet direct slaagt, wilt dit zeggen dat je het toch niet kan. Waarom zou je je er dan nog voor inspannen? [Dweck, 2006] De growth mindset daarentegen heeft een geheel andere visie op falen. Falen kan een pijnlijke ervaring zijn, maar het bepaalt je niet. Slechts door fouten te maken en eruit te leren kan je groeien. Fouten maken is een rijkdom. [Dweck, 2006]

Volgend experiment van Carol Dweck (2006) verduidelijkt de verschillende visie over falen. Studenten uit de zevende graad vertelden over hoe ze zouden reageren op een academische mislukking, een slechte score op een test van een nieuw vak. Studenten met de growth mindset, zeiden dat ze harder zouden studeren voor de volgende test. Maar studenten met de fixed mindset zeiden dat ze minder zouden studeren voor de volgende test. Wanneer je de vaardigheid niet hebt, waarom zou je je tijd er dan aan verspillen? Bovendien overwogen ze om de volgende keer af te kijken.

Wanneer je de capaciteiten niet hebt, zoek je gewoon naar een andere manier om toch te slagen zonder jezelf te moeten inspannen. Meer zelfs, in plaats van te proberen om te leren van de fouten en deze te verbeteren, probeerden mensen met de fixed mindst hun zelfvertrouwen te herstellen. Dit deden ze bijvoorbeeld door na te gaan wie er nog slechter scoorde dan hen op de test. Studenten kregen de kans om, nadat ze een slecht testresultaat hadden behaald, de tests van andere studenten in te kijken. Diegene met de growth mindset keken tests in van mensen die het veel beter hadden gedaan dan hen. Ze wilden hun fouten corrigeren. Maar studenten met de fixed mindset kozen ervoor om tests van mensen in te kijken die een heel zwakke score behaald hadden. Hierdoor konden ze zichzelf beter voelen. Een andere manier waarop mensen met een fixed mindset hun zelfvertrouwen proberen te herstellen is door excuses te maken of de schuld op iets of iemand anders te schuiven. Zo voorkomen ze dat ze als minder intelligent beschouwd zouden worden. [Dweck, 2006]

Volgens de fixed mindset, is inspanning alleen voor mensen met gebreken. En wanneer mensen al weten dat ze niet goed zijn in iets, dan hebben ze niets te verliezen door te proberen. Maar wanneer je wilt beschouwd worden als een getalenteerd iemand of een genie, dan heb je veel te verliezen.

Inspanning kan je aanzien verminderen. Meer nog het idee van proberen en nog steeds falen is de ergste angst in de fixed mindset. Wanneer iets moeilijk is of wanneer er bepaalde problemen opduiken, gaan deze mensen dan ook sneller opgeven.

Waarom is inspanning zo beangstigend? Eerst en vooral omdat volgens de fixed mindset grote genieën geen inspanning nodig hebben om te slagen. Dus wanneer je inspanning nodig hebt, werpt dit een schaduw op je capaciteiten. Ten tweede berooft inspanning je van al je excuses. Zonder inspanning kan je altijd een excuus bedenken. Maar eenmaal je geprobeerd hebt, kan je geen excuus meer gebruiken. [Dweck, 2006]

Mensen met de growth mindset daarentegen geloven dat inspanning en falen nodig zijn om jezelf verder te ontwikkelen. Ze hebben een speciaal talent om de eigen sterktes en zwakheden te identificeren. Beperkingen worden niet gekoppeld aan een lagere capaciteit. Je kan immers beter worden in iets door er hard voor te werken en te leren uit je gemaakte fouten. Bovendien is het leuk om uitdagingen aan te gaan. Zo kan je jezelf steeds verder ontwikkelen. Obstakels en tegenslagen zijn er dan ook om overwonnen te worden. [Dweck, 2006]

Betekenis van succes: Benjamin Barber, een eminente socioloog zei: “Ik verdeel de wereld niet in de zwakke mensen en sterke mensen, of successen en mislukkingen. Ik verdeel de wereld in leerders en niet-leerders.” (Dweck, 2006)

Iedereen wordt geboren met een intense gedrevenheid om te leren. Baby’s maken zich geen zorgen om fouten. Ze zijn nieuwsgierig en dagen zichzelf continue uit om nieuwe dingen bij te leren, met vallen en opstaan. Ze geven niet op en vragen zich niet af of het te moeilijk is en de inspanning wel zin heeft. Hoe komt het dat naarmate we ouder worden deze leerinstelling vaak niet bewaard blijft? Door de fixed mindset. Van zodra kinderen in staat zijn om zichzelf te evalueren, worden sommigen bang van uitdagingen. Ze zijn bang om niet slim te zijn. Hierdoor gaan ze leerkansen verwerpen.

Volgend experiment van Carol Dweck (2006) maakt het verschil tussen fixed mindset en growth mindset duidelijk. Kinderen van vier jaar kregen de keuze tussen makkelijke puzzels die ze goed konden maken, of moeilijkere puzzels. Kinderen met de fixed mindset kozen voor de makkelijke, veilige puzzels. Zij vertelden dat kinderen die slim geboren zijn, geen fouten maken. Kinderen met de growth mindset, diegene die geloven dat je slimmer kan worden, vonden dat het een vreemde keuze was. “Waarom vraag je dit aan mij? Waarom zou je dezelfde puzzels steeds opnieuw willen maken?” Ze kozen heel de tijd, met plezier, moeilijke puzzels. [Dweck, 2006] Kinderen met de fixed mindset willen er zeker van zijn dat ze slagen. Slimme mensen zouden altijd moeten slagen, slim zijn. Maar voor kinderen met de growth mindset betekent succes zichzelf continue uitdagen, slimmer worden. Intelligentie is immers iets waarvoor je moet werken, het wordt niet gewoon aan je gegeven. [Dweck, 2006]

De soort mindset die je hebt, bepaalt je leven niet alleen op vlak van leren, maar ook op vlak van werk en relaties. Ben je op zoek naar een partner die je ego een boost geeft, of een partner die je uitdaagt om te groeien? En op vlak van carrière: Geef je de voorkeur aan veel succes of veel uitdaging? Mensen met een growth mindset leven op uitdagingen, hoe grote de uitdaging hoe liever. Mensen met een fixed mindset daarentegen voelen zich goed wanneer dingen veilig zijn. Wanneer iets te uitdagend of moeilijk is en ze zich niet meer slim of getalenteerd voelen, verliezen ze interesse. [Dweck, 2006] Carol Dweck (2006) observeerde een groep studenten tijdens hun eerst semester van chemie. Velen van hen hadden de intentie om dokter worden en dit vak zou bepalen wie er één kon worden. het vak was echter zeer moeilijk. Deze studenten hadden altijd hoge punten gehad (A), terwijl het gemiddeld resultaat op chemie een C+ is. De meeste studenten begonnen redelijk geїnteresseerd aan het vak. Maar naarmate het semester vorderde, veranderde dit. Studenten met de fixed mindset bleven alleen geїnteresseerd wanneer ze direct goed scoorden. Diegene die moeilijkheden ondervonden, verloren hun interesse en plezier. Een fixed mindset-student verwoordde het als volgt: “Hoe moeilijker het wordt, hoe meer ik mezelf moet dwingen om boeken te lezen en te studeren voor de tests. Ik was geboeid door chemie in het begin, maar elke keer als ik er nu aan denk, krijg ik een slecht gevoel in mijn maag.” Studenten met de growth mindset daarentegen bleven even geїnteresseerd in chemie als in het begin, zelfs wanneer ze het moeilijk vonden. “Het is veel moeilijker dan ik dacht dat het zou zijn, maar het is wat ik wil doen, dus dat maakt me alleen maar meer vastberaden. Wanneer ze zeggen dat ik het niet kan, ga ik er helemaal voor.”

Uitdaging en interesse gaan dus hand in hand. [Dweck, 2006] Ook bij jongere studenten werd dit geobserveerd door Carol Dweck (2006). Er werden interessante puzzels gegeven aan kinderen van het vijfde leerjaar, die ze allemaal leuk vonden. Maar wanneer de puzzels moeilijker gemaakt werden, verloren kinderen met de fixed mindset hun interesse. Wanneer er gezegd werd dat ze de puzzels mee naar huis mochten nemen voor thuis te oefenen reageerde een kind met: “Het is goed, je mag ze houden. Ik heb ze al.” Ook kinderen die een groot talent voor puzzels hadden, maar een fixed mindset-instelling, reageerden op dezelfde manier. Growth mindset-kinderen daarentegen vonden de moeilijkste puzzels het leukste en wouden deze ook mee naar huis nemen. Een kind vroeg zelfs om de namen van de puzzels op te schrijven zodat ze deze kon kopen om thuis verder te oefenen wanneer ze de andere puzzels had opgelost. [Dweck, 2006]

Opgelegde idealen:

Ouders bepalen doelen en idealen voor hun kinderen. Dit is normaal, maar sommige idealen zijn helpend en andere niet. Carol Dweck (2006) vroeg aan collegestudenten om hun ideaal te beschrijven van een succesvolle student, en hoe ze dit ideaal probeerden te bereiken. Studenten met de fixed mindset beschreven idealen waar ze niet naar toe konden werken. Je voldeed eraan of je niet. De ideale succesvolle student is volgens de fixed mindset diegene met aangeboren talent. Een genie, fysiek fit en goed in sport, … De meeste studenten zeiden dat ze niet aan het ideaal voldeden en er niet naartoe konden werken. Het ideaal verstoorde hun denken, zorgde voor uitstellen, opgeven en stress. Ze werden ontmoedigd bij het idee dat ze nooit konden zijn wie ze wouden zijn.

Studenten met de growth mindset beschreven een ideaal van leren en jezelf verder ontwikkelen. De ideale succesvolle student zal volgens de growth mindset zijn kennis en manieren van denken uitbreiden en de wereld onderzoeken. Testresultaten zijn geen einddoel, maar dienen om verder te groeien. Bovendien is inspanning nodig om dit doel te bereiken. [Dweck, 2006] Wanneer ouders hun kind een fixed mindset ideaal geven, vragen ze hem/haar om te voldoen aan het brilliante, getalenteerde kind of niet waardig beschouwd te worden. Er is geen ruimte voor fouten. Ook is er geen plaats voor de individualiteit van het kind: zijn/haar interesses, eigenaardigheden en waarden. Dit heeft vaak tot gevolg dat het kind gaat rebelleren of uitvallen.

Wanneer ouders hun kind helpen om growth mindset idealen te maken, geven ze het kind iets waar het naartoe kan streven. Ook krijgt het kind ruimte om te groeien. Deze ouders vertellen dat ze versteld staan dat hun kind zo’n geweldige persoon is geworden. Bovengenoemde idealen worden niet alleen door ouders meegegeven aan het kind, maar ook door leerkrachten. [Dweck, 2006]

Mindset in therapie

Mijn meta-moment Door Berdien De Herdt

mail ons je eigen meta-moment

Deel je laatste Aha moment: je hebt een belangrijk zelfinzicht of  je betrapte jezelf op feilbaar denken of irrationele beslissingen?

Misschien heb je een film(fragment) gezien met een duidelijke meta component?

Heb je een songtekst die helemaal weergeeft wat je bedoelt? Op deze plek kunnen we ze groeperen en er vooral van leren en genieten.

Onder  ‘Metacognitie’ wordt eerst uitgelegd wat metacognitie algemeen inhoudt.  Eerst wordt de term metacognitie opgesplitst in twee domeinen: ‘leren leren’ en het bredere sociaal-emotionele veld. Hieronder zal dieper ingegaan worden op het belang van metacognitie voor het leren.

Volgende onderwerpen komen aan bod: ontwikkeling metacognitie, metacognitie en leren, efficiënt leren, effectieve metacognitieve strategieën, metacognitie bij kinderen met leerproblemen of leerstoornissen. Voor metacognitie in brede zin verwijzen we naar de Denkfabriek.

In de pagina links zijn praktische uitwerkingen van metacognitie terug te vinden voor in de therapeutische praktijk.

Fixed mindset versus Growth mindset

Mensen met een fixed mindset geloven dat hun eigenschappen (intelligentie, persoonlijkheid, talenten) vast staan en niet kunnen veranderen. Mensen worden gelabeld als ‘slim of dom’, ‘respectvol of respectloos’, ‘goed in talen of niet’, … Eigenschappen moeten dan ook bewezen worden ten aanzien van jezelf en anderen.

Elke situatie vraagt immers voor bevestiging van je intelligentie of persoonlijkheid. Situaties worden dan ook voortdurend geëvalueerd: ‘Zal ik hierdoor slim of dom lijken?’ – ‘Zal ik slagen of falen? ‘, – ‘Zal ik mezelf een winnaar of verliezer voelen?’, … [Dweck, 2006] Volgens fixed mindset-mensen staat succes hebben gelijk aan slim zijn of meer getalenteerd zijn dan anderen. Zij zijn ervan overtuigd dat slimme mensen geen fouten maken, terwijl dit wel het geval is. Men is bang om fouten te maken, falen wordt immers gezien als ‘dom zijn’. Fouten en negatieve feedback worden dan ook zoveel mogelijk vermeden en genegeerd. Ook inspanning komt niet voor in de fixed mindset. Wanneer je bekwaam of getalenteerd bent in iets, zou alles vanzelf moeten gaan. Alleen ‘domme’ mensen moeten hard werken. Wanneer iets moeilijk is, haken de fixed mindset-mensen dan ook af. Uitdagingen en moeilijke taken worden vermeden, aangezien het risico op falen hierbij groot is en hierdoor het ‘slim zijn’ wordt ondermijnd. [Dweck, 2006] Ten slotte vormt de fixed mindset een belemmering voor het leren. Deze visie gelooft immers dat intelligentie vast staat en niet veranderd kan worden. Prestaties weerspiegelen je intelligentie. Een minder goede of slechte prestatie betekent dan dat je minder intelligent bent, of zelfs dom. Dit remt het leren.

Een slechte score op een wiskundetest betekent dat je niet goed bent in wiskunde en hier niets aan kan veranderen. Bijgevolg ga je minder hard studeren voor voor wiskunde omdat dit toch geen zin heeft. Dit zorgt ervoor dat je ondermaats blijft presteren, terwijl je betere resultaten zou kunnen behalen door harder te werken, bijkomende uitleg te vragen en andere leerstrategieën uit te proberen (growth mindset). [Dweck, 2006]

Growth mindset

Mensen met een growth mindset geloven dat hun meest elementaire vaardigheden ontwikkeld kunnen worden door middel van hard werken en toewijding. Deze visie leidt tot een liefde voor leren en een grote gedrevenheid. Hoewel mensen op verscheidene vlakken van elkaar kunnen verschillen, kan iedereen veranderen en groeien door ervaring en inspanning. Het is onmogelijk om het werkelijke potentieel van een persoon te bepalen. Intelligentie en talent zijn slechts het startpunt voor de ontwikkeling.

Volgens de growth mindset staan talenten niet vast. Talenten kunnen verder ontwikkeld worden en nieuwe talenten kunnen ontdekt worden. [Dweck, 2006] Volgens growth mindset-mensen staat succes hebben gelijk aan jezelf continue uitdagen en steeds verder ontwikkelen. Zij geloven, terecht, dat iedereen fouten maakt (zelfs de grootste genieën). Alleen door fouten te maken kan je immers bijleren. Falen wordt dan ook gezien als een actie en niet als een label (zoals in de fixed mindset). Fouten en negatieve feedback worden aangenomen en ganalyseerd met als doel om hieruit te leren en de volgende keer opnieuw te proberen. Falen kan een pijnlijke ervaring zijn, maar door ermee om te gaan kan je ervan leren. Door te leren uit je fouten, nieuwe strategieën uit te proberen en alle mogelijke leermiddelen te gebruiken wordt er geprobeerd om zichzelf steeds te verbeteren. [Dweck, 2006] Inspanning is de sleutel tot succes. Immers hoe harder je aan iets werkt, hoe beter je erin zal worden. Zelfs de grootste genieën hebben hard moeten werken voor hun succes. Growth mindset-mensen hebben een voorkeur voor moeilijke taken of uitdagingen. Hieruit kan je immers veel meer leren dan van een makkelijke taak. Mensen met een growth mindset voelen zich slim wanneer ze aan iets moeilijk lang moeten werken, steeds opnieuw lerende van hun fouten waardoor ze geleidelijk vooruitgang maken. [Dweck, 2006]

Ten slotte bevordert de growth mindset het leren. Intelligentie staat niet vast, maar kan blijvend groeien door hard te werken en uit fouten en feedback te leren. Het doel van deze studenten is niet om de beste scores in de klas te hebben, maar wel om dingen bij te leren. Door deze leerinstelling behalen ze betere resultaten. Wanneer een score tegenvalt, confronteren deze studenten zichzelf met hun fouten en zoeken ze nieuwe leerstrategieën om deze op te lossen. Ze zijn ,net zoals de fixed mindset, teleurgesteld door een slechte score maar gaan er direct mee om zodat ze volgende keer beter kunnen presteren. Zo zullen ze voor een volgende test harder leren en andere studiestrategieën uitproberen. [Dweck, 2006]

Professor Carol Dweck, psychologe aan de Stanford universiteit, deed meer dan twintig jaar onderzoek naar leermotivatie. Zij bewees dat de manier waarop iemand naar zijn eigen vaardigheden en talenten kijkt (mindset), in hoge mate bepaalt hoe je jezelf zal ontwikkelen (Dweck, 2006). De mindset omvat krachtige gedachten over jezelf (overtuigingen) die bepalen wie je bent en wat je doet.

Carol Dweck onderscheidt twee soorten mindsets: de fixed mindset (vaste mindset) en de growth mindset (groeimindset). Deze mindsets hebben elk een andere opvatting over wat succes, inspanning, falen en bekrachtigen inhoudt. Bovendien bepaalt de soort mindset of je een leerder (growth mindset) of niet-leerder (fixed mindset) bent. De mindset heeft een invloed op je hele leven: persoonlijke ontwikkeling, schoolprestaties, werk, relaties, …  aan jou om zelf te bepalen welke mindset je toepast, het goede nieuws is dat verandering van een vaste mindset naar een groeimindset mogelijk is.

De Groeipraktijk wil bijdragen tot de groei van kinderen, jongeren en volwassenen. De praktijk is voortdurend op zoek naar nieuwe groeimethodes die in therapie toegepast kunnen worden. Er wordt gewerkt vanuit de sterktes en talenten (volgens Appreciative Inquiry of waarderend onderzoek) en nagegaan hoe zij deze het beste kunnen ontwikkelen. Mindset (Dweck, 2006) en metacognitie kunnen bijdragen tot de groei van kinderen, jongeren en volwassenen.

Onder Going meta vind je een krachtig leerplatform.

In een eerste deel van dit leerplatform wordt metacognitie besproken. Metacognitie of letterlijk “denken over denken” (meta = over, cognos = denken) is het actief monitoren en daarop gebaseerd sturen (regelen) van cognitieve processen om cognitieve doelen te bereiken (Vos, 2002). Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen twee grote domeinen: leren leren  en het psychosociale aspect. Hier wordt het belang van metacognitie voor het leren verder besproken. In de blog: ‘de denkfabriek’ komen voortdurend ook de metacognitieve vaardigheden in brede zin aan bod. Volgende onderwerpen komen in dit leerplatform aan bod: ontwikkeling van metacognitie, metacognitie en leren, efficiënt leren. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de toepassing van metacognitie in scholen en in de therapeutische praktijk.

Een volgend deel gaat over mindset. Mindsets zijn krachtige overtuigingen die bepalen wie je bent en wat je doet. Er zijn twee soorten mindsets: de fixed en de growth mindset. Uit onderzoek van professor Carol Dweck (2006) blijkt dat de soort mindset bepaalt hoe je jezelf zal ontwikkelen. De meeste mensen hebben een fixed mindset (vaste mindset). Zij geloven dat hun eigenschappen (intelligentie, persoonlijkheid, talenten) vast staan en niet kunnen veranderen. Deze fixed mindset belemmert de persoonlijke groei van mensen. De growth mindset (groeimindset) daarentegen bevordert de groei. Mensen met een growth mindset geloven dat hun eigenschappen ontwikkeld kunnen worden door middel van hard werken en toewijding. Deze visie leidt tot een liefde voor leren en een grote gedrevenheid. Volgens de growth mindset kan iedereen veranderen en groeien door ervaring en inspanning.

In dit leerplatform wordt eerst een theoretische achtergrond over mindset gegeven. Volgende aspecten komen aan bod: soorten mindset, succes, inspanning, falen, bekrachtigen en labels. Vervolgens wordt uitgelegd hoe mensen kunnen veranderen naar een growth mindset. Er wordt nagegaan hoe mindset geïntegreerd kan worden in het leven, in de school en in de therapie.

In een derde link van going meta verzamelen we de inzichten rond feilbaar denken.

In de bibliografie vind je de literatuurlijst van de geraadpleegde werken.

Veel plezier ermee!!